Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng hình sự là gì? Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định về trình tự, thủ tục tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và một số thủ tục thi hành án hình sự; nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ giữa các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng; quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng, cơ quan, tổ chức, cá nhân; hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự.
Khái niệm vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng hình sự là gì?
Bộ luật tố tụng hình sự với nhiệm vụ là bảo đảm phát hiện chính xác và xử lý công minh, kịp thời mọi hành vi phạm tội, phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội; góp phần bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, giáo dục mọi người ý thức tuân theo pháp luật, đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm.
» Các trường hợp vi phạm nghiêm trọng tố tụng hình sự
Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng hình sự được quy định (điểm o, khoản 1, Điều 4 phần Giải thích từ ngữ của Bộ luật Tố tụng hình sự) như sau:
Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng là việc cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ các trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và đã xâm hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia tố tụng hoặc làm ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan, toàn diện của vụ án.
Như vậy, chủ thể ở đây xác định rõ người tiến hành tố tụng, người được giao thực hiện công việc và cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng với 02 hành vi chính là:
– Không thực hiện, nghĩa là quy định yêu cầu phải thực hiện nhưng đã không thực hiện theo đúng các quy định đặt ra
– Thực hiện không đúng, không đầy đủ, đây là trường hợp có thực hiện nhưng lại không đúng, hoặc có thực hiện đúng nhưng lại không đầy đủ
Hai hành vi này là không đúng với trình tự, thủ tục mà Bộ luật Tố tụng hình sự đã quy định phải làm nhưng hai hành vi này lại phải đáp ứng thêm 01 điều kiện nữa là đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia tố tụng hoặc làm ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan, toàn diện của vụ án.
Do đó, nếu có các hành vi vi phạm tố tụng mà có ảnh hưởng nhưng không nghiêm trọng thì cũng không xác định là vi phạm nghiêm trọng hoặc là có nhưng không làm thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia tố tụng thì cũng không được coi là vi phạm nghiêm trọng hoặc trong tường hợp là có hành vi, không làm thiệt hại nhưng có ảnh hưởng và ảnh hưởng này lại không nhằm đến mục đích xác định sự thật khách quan, toàn diện của vụ án.
» Thông tư liên tịch 02/2017/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BQP về trả hồ sơ để điều tra bổ sung